Áp xe: Nguyên nhân, dấu hiệu, điều trị và cách phòng ngừa

Áp xe là một thuật ngữ chỉ tình trạng tổn thương xuất hiện bọc mủ sau khi bị viêm nhiễm, có thể xuất hiện và phát triển ở mọi nơi trên cơ thể, khá nguy hiểm và thậm chí có thể gây tử vong.

• Những triệu chứng cảnh báo nguy cơ bệnh về thận
• Phụ nữ mang thai tuyệt đối không được sử dụng các loại thuốc nào?
• Y sĩ đa khoa chia sẻ về bệnh máu khó đông

Áp xe và những điều cần biết

Áp xe là gì?

Theo cho biết của GV Cao đẳng Điều dưỡng TPHCM: Áp xe là tình trạng viêm nhiễm của một tổ chức và khu trú tạo thành một khối mềm, bên trong có chứa mủ do vi khuẩn, xác bạch cầu và những mảnh vụn tạo nên.

Áp xe có thể nhận biết lâm sàng với những đặc điểm như: khu vực da nóng, đỏ, sưng tấy xung quanh khối mềm, đau khi chạm vào. Biểu hiện sẽ khác nhau tùy thuộc vào vị trí mà chúng xuất hiện.

Áp xe có thể xuất hiện ở mọi nơi trên cơ thể và thương được chia làm 2 nhóm dựa trên vị trí xuất hiện của chúng gồm:

Áp xe ở mô bên dưới da: xuất hiện ở chân răng, nách (do lỗ chân lông bị nhiễm trùng), mông (do da ở vùng xương cùng bị cụt),…

Áp xe bên trong cơ thể: ở não, thận, gan, vú,…

Nguyên nhân gây bệnh áp xe

Bệnh được xác định với nguyên nhân chính là do nhiễm trùng. Một số yêu tố nhiễm trùng gây bệnh như:

Vi khuẩn

Vi khuẩn xâm nhập vào các mô bên dưới da và các tuyến bài tiết làm phản ứng viêm, hoạt hóa những chất hóa học ở trung gian cùng tế bào bạch cầu, tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập, sinh sôi và phát triển.

Khi hệ miễn dịch hoạt động chống lại vi khuẩn sẽ tiết ra một chất lỏng, hay còn gọi là mủ. Trong mủ có chứa các loại vi khuẩn và xác bạch cầu (đặc biệt là Staphylococcus aureus – vi khuẩn có tỷ lệ gây ra các loại áp xe dưới da và màng cứng cột sống cao nhất).

Ký sinh trùng

Loại này thường xuất hiện ở các nước kém phát triển và đang phát triển, có thể là giun chỉ, amip hoặc sán lá gan,… phát triển bên trong nội tạng cơ thể, gây nên tình trạng áp xe.

Dấu hiệu nhận biết áp xe

Một số dấu hiệu để nhận biết áp xe

Theo Y học Lâm sàng: Sau đây là một số dấu hiệu nhận biết áp xe:

Trường hợp áp xe ở dưới da: sẽ có một khối sưng, vùng da bao phủ ửng đỏ. Khi chạm vào thấy đau, nóng, có mủ bên trong. Thậm chí gây sốt, mệt mỏi nếu tình trạng nhiễm trùng lan rộng.

Trường hợp áp xe ở bên trong cơ thể: sẽ xuất hiện nóng sốt, cảm giác ớn lạnh, rét run, lưỡi bẩn, khô môi. Cơ thể mệt mỏi, hốc hác, suy yếu.

Các đối tượng có nguy cơ mắc áp xe?

Sau đây là những đối tượng có nguy cơ mắc áp xe cao hơn so với những người khác như:

• Có môi trường sinh sống/sinh hoạt bẩn, không vệ sinh.
• Tiếp xúc nhiều với người bị bệnh nhiễm trùng trên da.
• Nghiện bia rượu, sử dụng ma túy.
• Người có hệ miễn dịch kém, suy kiệt, gầy nhom.
• Người bị bệnh ung thư, AIDS, đái tháo đường, viêm loét đại tràng, đang hóa trị,…
• Người đang bị chấn thương nặng, sử dụng corticoid kéo dài và chích thuốc tĩnh mạch.
• Người mắc các bệnh về máu như: hồng cầu/bạch cầu hình liềm.

Điều trị và phòng ngừa bệnh áp xe như thế nào?

Nếu áp xe không được phát hiện và chưa trị kịp thời thì trình trạng bệnh sẽ diễn biến nặng hơn bằng việc tăng kích cỡ, đau nặng hơn và lan ra khu vực xung quanh, gây vỡ ở bên dưới da làm chảy mủ ra ngoài. Hoặc sẽ tạo nên một đường dò, hủy hoại vùng mô rộng và thậm chí gây nhiễm trùng máu.

Để điều trị áp xe cần phải tùy thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau, quan trọng là phải xác định được là áp xe loại bên dưới da hay nông/sâu trong các bộ phận cơ thể:

Nếu dưới da: Rạch dẫn lưu mủ ra bên ngoài là cách tốt nhất. Khi dịch ngừng chảy, dùng gạc cầm máu và băng bó vết thương.

Trường hợp khối mủ nhiễm khuẩn nông, nhỏ thì dịch có thể tự chảy và khô, không cần can thiếp của bác sĩ. Có thể dùng thêm các loại thuốc giảm đau như aspirin, paracetamol,… theo chỉ định của bác sĩ.

Nếu áp xe sâu: Cần phải có sự can thiệp của bác sĩ bằng cách rạch, dẫn lưu khối mủ nhiễm khuẩn và kết hợp với thuốc kháng sinh. Thuốc kháng sinh phải dựa theo kết quả kháng sinh đồ, dùng thuốc sớm và đủ liều.

Để phòng ngừa áp xe hiệu quả cần:

• Không ngừng cải thiện, nâng cao chất lượng đời sống và môi trường xung quanh.
• Chăm sóc và giữ gìn vệ sinh cơ thể sạch sẽ.
• Bổ sung đầy đủ các chất dinh dưỡng, rèn luyện thể dục hàng ngày.
• Xây dựng lối sống lành mạnh, khoa học.
• Hạn chế rượu bia, không sử dụng chất ma túy, nâng cao sức đề kháng.
• Rửa tay sạch sẽ trước và sau khi tiếp xúc với bệnh nhân cũng như chất thải của họ.
• Tuân thủ tốt liệu trình điều trị theo chỉ định của bác sĩ.
• Liên hệ với cơ sở y tế, bác sĩ khi nhận thấy những biểu hiện bất thường, không được tự ý xử lý tại nhà để tránh những biến chứng nguy hiểm.

Hy vọng với những thông tin chia sẻ của các giảng viên dạy trung cấp y sĩ đá khoa Sài Gòn ở trên sẽ giúp các bạn có thêm nhiều kiến thức, thông tin liên quan đến áp xe. Cách điều trị cũng như phòng ngừa bệnh để tránh khiến tình trạng bệnh trở nên nghiêm trọng gây nguy hiểm đến tính mạng.

Nguồn: ysidakhoa.net tổng hợp