Tỷ lệ nam giới trẻ tuổi mắc phải bệnh viêm cột sống dính khớp không ngừng gia tăng, đây là căn bệnh khả phổ biến trên thế giới và ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng cuộc sống của người bệnh.
- Phòng bệnh mùa đông nhờ quả quất ngay trong vườn
- Tại sao người thoái hóa khớp đau nhức hơn vào mùa lạnh?
- Mẫu bệnh án nội khoa viêm phổi thùy
Nam giới cần cẩn trọng với bệnh viêm cột sống dính khớp
Viêm cột sống dính khớp là một bệnh khớp mãn tính thường gặp nhất trong nhóm bệnh lý cột sống, thường gặp ở nam giới trẻ tuổi. Nam giới gặp nhiều hơn nữ giới với tỷ lệ 8.7 : 1. Nữ giới thường bị ảnh hưởng ở khớp ngoại biên và thường kết hợp với bệnh đường tiêu hóa. Nam giới thường bị ảnh hưởng ở khớp trục và thường kết hợp với tổn thương ngoài da. Bệnh thường gặp ở người trẻ tuổi, 60% dưới 20 tuổi và khoảng 80% dưới 30 tuổi. Tần suất mắc bệnh trong cộng đồng khoảng 0,5%.
Bệnh có các đặc điểm sau: Ảnh hưởng sớm đến khớp trục như cột sống và khớp cùng chậu. Ngoài ra còn ảnh hưởng đến cơ quan khác ngoài khớp như gây viêm mống mắt, bệnh ở tim, phổi và da. Thiếu yếu tố thấp (RF). Liên kết với HLAB27. Chúng tôi đã có cuộc trò chuyện với Bác sĩ Chu Hòa Sơn – Giảng viên Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur để biết được nguyên nhân, triệu chứng cũng như cách chữa trị bệnh viêm cột sống dính khớp.
Hỏi: Thưa bác sĩ, có những nguyên nhân nào có thể gây ra bệnh lý viêm cột sống dính khớp?
Trả lời:
Có rất nhiều yếu tố liên quan đến bệnh nội khoa viêm cột sống dính khớp, sau đây là các yếu tố điển hình:
Yếu tố về môi trường: Chưa xác định rõ ràng nhưng có thể do sự kích thích ban đầu của các vi trùng Gram âm chẳng hạn như: Klebsiella, Salmonella, Shigella, Flexneria, Campylobactena, Yersinia.
Yếu tế về cơ địa: Có mối liên hệ chặt chẽ với yếu tố kháng nguyên HLAB27. HLAB27 đóng vai trò như một receptor đối với các tác nhân gây bệnh. Bản thân tác nhân gây bệnh có cấu trúc giống như kháng nguyên HLAB27. HLAB27 nằm ngay cạnh một gen đáp ứng miễn dịch, gen này đáp ứng với tác nhân gây bệnh tạo các tổn thương. HLAB27 (+) 90% ở người da trắng bị viêm cột sống dính khớp, nhưng chỉ (+) xấp xỉ 1% ở người châu Phi và Nhật Bản bị bệnh này.
Các yếu tố thuận lợi gây ra bệnh:
- Chấn thương, stress
- Chế độ ăn uống thiếu dinh dưỡng
- Điều kiện vệ sinh kém
Hỏi: Bác sĩ có thể cho biết chúng ta có thể dựa vào các triệu chứng lâm sàng nào để nhận biết bệnh viêm cột sống dính khớp?
Trả lời:
Giai đoạn khởi phát:
Triệu chứng lâm sàng nào để nhận biết bệnh viêm cột sống dính khớp
- Triệu chứng không rõ ràng
- Đau vùng cột sống thắt lưng, vùng mông, mức độ đau không dữ dội
- Cứng khớp lưng buổi sáng
- Cải thiện khi vận động
Giai đoạn toàn phát:
- Viêm khớp cùng chậu 2 bên sớm và đặc hiệu
- Viêm cột sống ở cổ, lưng, thắt lưng thường muộn hơn, hạn chế vận động teo các cơ cạnh sống làm cột sống nhô ra sau, mất độ cong sinh lý.
- Giãn độ dãn cột sống : độ đàn lồng ngực nhỏ hơn 2.5cm, nghiệm pháp Finger to floor (+), nghiệm pháp Schober nhỏ hơn 15cm
- Viêm các khớp lớn như khớp háng, gối, cổ chân, vai với đặc điểm là đối xứng, teo cơ nhanh.
- Ở mắt: viêm mống mắt.
- Ở tim : rối loạn dẫn truyền, viêm động mạch chủ có thể gây hở van động mạch chủ.
- Ở phổi : giảm độ dãn nở của lồng ngực, giảm thông khí phổi.
- Ở da : vẩy nến.
Giai đoạn tiến triển:
- Tình trạng tăng dần và nặng dần: toàn bộ cột sống, haiu khớp háng bị dính và biến dạng. Khi dính hoàn toàn bệnh nhân sẽ hết đau, nhưng dẫn tới mất chức năng vận động.
- Nếu không được chẩn đoán sớm và điều trị đúng các khớp sẽ bị dính ở những tư thế xấu, gù vẹo nặng, chân co quắp không đi lại được.
Hỏi: Bác sĩ có thể cho biết một vài yếu tố giúp chúng ta tiên lượng bệnh tốt hay tiên lượng xấu
Trả lời:
Là giảng viên Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur, tôi cho rằng sẽ có khoảng 50% tiến triển từ từ và tăng dần. 10% tiến triển nhanh dẫn đến dính khớp, biến dạng khớp và cột sống.
Tiên lượng tốt trong các trường hợp sau:
- Mắc bệnh sau 30 tuổi.
- Biểu biện toàn thân nhẹ.
Tiên lượng xấu trong các trường hợp sau:
- Người bệnh còn trẻ tuổi.
- Viêm khớp ngoại biên đặc biệt là khớp háng.
- Biểu hiện toàn thân rõ: gầy sút, sốt.
Hỏi: Vậy để chuẩn đoán xác định bệnh chúng ta cần dựa vào các tiêu chuẩn nào ?
Trả lời:
Chẩn đoán xác định nhờ vào tiêu chuẩn của New York. Các tiêu chuẩn lâm sàng gồm:
- Tiền sử đau vùng lưng
- Tuổi nhỏ hơn 40
- Bắt đầu không rõ
- Kéo dài hơn 3 tháng
- Cứng lưng buổi sáng
- Cải thiện khi vận động
- Hạn chế vận động của cột sống
- Độ dãn nở lồng ngực giảm
Tiêu chuẩn X-quang:
- Hình ảnh viêm khớp cùng chậu
Chuẩn đoán xác định khi có một tiêu chuẩn y học lâm sàng và tiêu chuẩn X-quang
Hỏi: Khi một bệnh nhân mắc bệnh viêm cột sống dính khớp thì sẽ được điều trị bằng các biện pháp như thế nào?
Điều trị bệnh viêm cột sống dính khớp như thế nào?
Trả lời:
Có rất nhiều biện pháp để điều trị viêm cột sống dính khớp
- Duy trì tư thế và chức năng vận động tốt
- Tập vận động
- Vật lý trị liệu
- Dùng tia xạ
- Dùng thuốc giảm đau
- Kháng viêm không steroid
- Steroid
- Dùng kháng viêm
- Sulfaxalazine
- Methotrexate
- Cyclophosphamide
- Ức chế TNF
- Biện pháp ngoại khoa
- Thay khớp
- Sữa chữa các dị tật của khớp
Viêm cột sống dính khớp có thể dẫn đến tàn phế, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Vì vậy, việc phát hiện sớm và điều trị kip thời là điều hết sức cần thiết.
Nguồn: Ysidakhoa.net