Bệnh học nội khoa: Bệnh Rickettsia

Lượt truy cập: 1.715

Bệnh Rickettsia

Rickettsia là bệnh do vi khuẩn thuộc nhóm Rickettsia gây ra. Có nhiều chủng vi khuẩn trong nhóm này và mỗi loại có phân bố địa lí, động vật ký sinh, đặc điểm gây bệnh riêng.

Tùy theo việc bạn mắc phải loại vi khuẩn nào mà biểu hiện lâm sàng thay đổi từ nhẹ đến nặng, nhưng nhìn chung người phát bệnh thường có các triệu chứng như sốt cao, mệt mỏi và phát ban.

Theo Y học Lâm sàng, bệnh Rickettsia là một bệnh do nhiễm vi khuẩn Rickettsia do bọ chét, chấy rận sẽ truyền bệnh khi chúng cắn đốt bạn. Nếu bạn gãi vết cắn sẽ làm xước da và cho phép vi khuẩn xâm nhập vào máu. Khi ở trong máu, các vi khuẩn sẽ sinh sản và phát triển.

Triệu chứng thường gặp khi mắc bệnh Rickettsia

Nhức đầu, sốt, ớn lạnh, phát ban.
Các triệu chứng của bệnh Rickettsia sốt phát ban do lây qua chấy rận thường xuất hiện đột ngột và bao gồm: Đau đầu dữ dội,sốt cao (trên 40°C), phát ban bắt đầu ở lưng hoặc ngực và lan ra có thể lú lẫn huyết áp thấp (hạ huyết áp), đau cơ dữ dội giống bệnh cúm.
Thời gian ủ bệnh trung bình từ 10 đến 14 ngày. Điều này có nghĩa là các triệu chứng sẽ không xuất hiện trong 10 đến 14 ngày.

Nguyên nhân gây bệnh

Bệnh Rickettsia không lây truyền từ người sang người như cảm lạnh hoặc cúm. Bs Phạm Hữu (Trường Cao đẳng Y dược Pasteur cs TP.HCM), cho biết hiện nay trên y học lâm sàng đang có ba loại bệnh sốt Rickettsia khác nhau và mỗi loại do một loại vi khuẩn khác gây ra và được truyền qua một loại động vật chân đốt khác nhau.

Triệu chứng thường gặp khi mắc bệnh Rickettsia

Bệnh Rickettsia sốt phát ban do lây qua chấy rận

Loại này là do vi khuẩn Rickettsia prowazekii gây ra, được lây qua đường chấy rận cắn. Bệnh thường gặp ở các khu vực có mật độ dân số cao và vệ sinh kém, nơi điều kiện thúc đẩy sự lây lan của chấy rận.

Bệnh Rickettsia địa phương

Bệnh còn được gọi là bệnh Rickettsia chuột. Loại bệnh này do Rickettsia typhi gây ra, trung gian bởi bọ chét ở chuột hoặc mèo. Bệnh thường gặp ở những người tiếp xúc gần gũi với chuột hoặc khu vực nơi chuột sống.

Bệnh Rickettsia bụi rậm

Loại này do Orientia tsutsugamushi gây ra và trung gian bởi ve . Loại bệnh Rickettsia này thường gặp ở châu Á, Úc. Bệnh còn được gọi là bệnh tsutsugamushi.

Chấy rận, bọ chét, bị nhiễm vi khuẩn khi chúng hút máu của người bị nhiễm bệnh hoặc loài gặm nhấm bị nhiễm bệnh (trong trường hợp bệnh Rickettsia đặc hữu). Nếu bạn tiếp xúc với các động vật chân đốt bị nhiễm bệnh (ví dụ như khi ngủ ở nơi có chấy rận), phân của chúng có thể tích tụ trên da khi chúng tiếp xúc với máu. Nếu bạn gãi vết cắn, vi khuẩn có thể xâm nhập vào máu qua vết thương trên da.

Nguy cơ mắc phải Rickettsia

Các đợt bùng phát của bệnh Rickettsia thường xảy ra ở các nước chậm phát triển hoặc các khu vực nghèo đói, vệ sinh kém. Bạn có thể bị nhiễm bệnh khi đi du lịch nước ngoài.

Những yếu tố nào làm tăng nguy cơ mắc bệnh Rickettsia?

Theo bệnh học sinh lý, các yếu tố nguy cơ của bệnh Rickettsia bao gồm sống hoặc đi thăm các khu vực nơi nhiều thành phố cảng, nơi có số lượng chuột cao và các khu vực mà rác thải tích tụ và vệ sinh kém. Các khu vực thiên tai, các khu vực nghèo đói. Các tháng mùa xuân và mùa hè là khi các bọ chét hoạt động nhiều nhất, nhưng nhiễm trùng có thể xảy ra bất kỳ thời gian nào trong năm.

Điều trị Rickettsia hiệu quả

Những kỹ thuật y tế nào dùng để chẩn đoán bệnh Rickettsia?

Các xét nghiệm chẩn đoán cho bệnh Rickettsia bao gồm:

Phòng bệnh Rickettsia như thế nào?

Sinh thiết da (mẫu da từ chỗ phát ban của bạn sẽ được xét nghiệm trong phòng thí nghiệm).
Xét nghiệm miễn dịch huỳnh quang (sử dụng thuốc nhuộm huỳnh quang để phát hiện bệnh Rickettsia trong các mẫu đờm hoặc chất nhầy tìm thấy trong phổi và đường thở).

Thuốc kháng sinh thường được sử dụng để điều trị bệnh Rickettsia gồm: Doxycyclin, Chloramphenicol, Ciprofloxacin.

Phòng bệnh Rickettsia như thế nào?

Giữ vệ sinh cá nhân
Tránh đi du lịch đến những nơi có nguy cơ bệnh Rickettsia hay những nước có nguy cơ cao do vệ sinh kém;
Sử dụng thuốc đuổi côn trùng và ve. Bạn nên kiểm tra định kỳ xem có chấy rận hay không và mặc quần áo bảo hộ nếu bạn đang đi du lịch gần khu vực đã có dịch bệnh Rickettsia.
Bệnh Rickettsia ngày này rất ít gặp. Để phòng ngừa bệnh, bạn hãy loại trừ côn trùng trung gian truyền bệnh và chữa trị cho cả động vật tàng trữ chấy rận như chó mèo.

Nguồn: Ysidakhoa2019 – (Trường Cao đẳng Y dược Pasteur cs TP.HCM)

Địa chỉ đào tạo Y sĩ Đa khoa – Văn bằng 2 y sĩ đa khoa – Y sĩ y học cổ truyền uy tín

CƠ SỞ HÀ NỘI: VPTS Số 115 – Nhà N1 – Số 101 Tô Vĩnh Diện – Khương Trung – Thanh Xuân – Hà Nội
ĐT: 024.66 895 895 – 0926 895 895
CƠ SỞ QUẬN BÌNH THẠNH: Số 37/3 Ngô Tất Tố – Quận Bình Thạnh – TP Hồ Chí Minh
ĐT: 028 6295 6295 – 09 6295 6295
CƠ SỞ QUẬN TÂN PHÚ: Số 73 Văn Cao – P. Phú Thọ Hòa – Q. Tân Phú – TP Hồ Chí Minh
ĐT: 0996 303 303 – 0886 303 303
CƠ SỞ QUẬN 2: 232 Nguyễn Văn Hưởng, phường Thảo Điền, Quận 2, TPHCM
ĐT: 0869.156.156 – 0996.156.156
CƠ SỞ QUẬN 9: Số 288 Đỗ Xuân Hợp – P. Phước Long A – Q. 9 – TP Hồ Chí Minh
ĐT: 0996 355 355 – 0886 355 355
CƠ SỞ QUẬN 6: Số 189 Kinh Dương Vương – P. 12 – Quận 6 – TP Hồ Chí Minh
ĐT: 0869 189 199 – 0996 189 199

Sinh Lý, Y HỌC LÂM SÀNG

Bệnh Rickettsia