Tìm hiểu về chỉ số AST và ALT bệnh học nội khoa

Tìm hiểu về chỉ số AST và ALT 

AST và ALT là hai chỉ số của men gan phản ánh tính trạng của gan, tuỳ thuộc vào từng bệnh lý mà hai chỉ số này sẽ tăng, theo dõi hai chỉ số này giúp khoanh vùng được nguyên nhân gây tổn thương gan.

• Tìm hiểu về bệnh do xoắn khuẩn gây ra
• Cùng tìm hiểu về tiết túc y học
• Cùng tìm hiểu về lớp nấm gây bệnh Actinomycetes

Tìm hiểu về chỉ số AST và ALT

Chỉ số AST và ALT là gì?

Gan là tạng đặc lớn nhất trong cơ thể có nhiều chức năng khác nhau, trong đó, chức năng lọc và thải chất độc là chức năng cực kỳ quan trọng. Trong xét nghiệm lâm sàng, để đánh gía chức năng của gan người ta chia thành 3 nhóm xét nghiệm lớn là nhóm đánh giá chức năng tổng hợp sinh học của gan như xét nghiệm đánh giá lượng albumin, protein toàn phần. Nhóm xét nghiệm thứ hai là nhón đánh giá chức năng khử độc và chức năng vận chuyển các ion của gan. Các xét nghiệm có thể kể đến trong nhóm này là chỉ số billirubin máu toàn phần, billirubin trực tiếp, gián tiếp, billirubin trong nước tiểu…Nhóm thứ ba là nhóm đánh giá tổn thương viêm, hoại tử nhu mô gan như chỉ số AST, ALT, GGT…

Chỉ số AST và ALT là gì?

Do đó, AST, ALT không phải là chỉ số đánh giá chức năng của gan mà là chỉ số để biết rằng gan đang có tổn thương viêm hoặc hoại tử tế bào. ALT là một loại men được tìm thấy trong tế bào gan có vai trò hỗ trợ phân giải protein để cho cơ thể hấp thu các đơn vị acid amin dễ dàng.

Theo bệnh học nội khoa, khi tế bào gan bị tổn thương, men này được giải phóng ra ngoài và tăng cao khi xét nghiệm máu. AST  là men có nhiều trong gan, tim, cơ, thận, não và nó cũng được giải phóng vào máu khi một trong các cơ quan này bị tổn thương do đó AST không phải là một men đặc hiệu để phát hiện tổn thương ở gan.

Mối liên hệ giữ bệnh lý của gan và chỉ số AST, ALT

Khi người bệnh có những triệu chứng như mệt mỏi, chán ăn, buồn nôn và nôn, đau vùng mạn sườn phải, vàng da, nước tiểu đạm máu, cơ thể ngứa ngứa kết hợp với tiền sử mắc viêm gan, người nghiện rượu, người sử dụng các loại thuốc độc cho gan thì cần làm các xét nghiệm liên quan đến gan. Khi chỉ số AST và ALT tăng thì đây là dấu hiệu chỉ điểm cho tổn thương ở gan, tuy nhiên mức độ tăng các men này không tương xứng với mức độ tổn thương của gan. Có nhiều trường hợp gan bị hoại tử rất nặng làm cho men gan tăng cao trong 2 ngày đầu tuy nhiên những ngày sau chỉ số men gan làm giảm nhanh.

Mối liên hệ giữ bệnh lý của gan và chỉ số AST, ALT

Nếu chỉ số AST và ALT tăng cao trên 3000 UI/L có thể gợi ý tình trạng tổn thương gan cấp tính do virus viêm gan hoăc gan bị tổn thương do dùng thuốc hoặc gan bị nhiễm độc. Y học lâm sàng cho biết, với những trường hợp tổn thương gan do rượu, AST là men tăng chủ yếu, có thể tăng gấp 2 đến 10 lần so với trị số giới hạn trong khi đó chỉ số ALT có thể bình thường hoặc có thể thấp hơn bình thường. Do đó, để chẩn đoán chính xác cần lầm một số xét nghiệm khác. Với trường hợp viêm gan cấp hoặc mạn, xơ gan hoăc ung thư di căn gan, chỉ số AST và ALT tăng nhưng không nhiều.

Khi bị vàng da tắc mật hoặc có sỏi đường mật thì ALT tăng không quá 500 UI/L và sau đó giảm nhanh về trị số bình thường.Ngoài việc dùng chỉ số AST và ALT để xác định nguyên nhân gây tổn thương gan, hai chỉ số này cũng có ý nghĩa trong việc theo dõi kết quả điều trị. Tuy nhiên cũng có một số nguyên nhân gây ra thay đổi chỉ AST và ALT mặc dù không có tổn thương của gan có thể kể đến như việc sử dụng một số loại thuốc như thuốc lợi tiểu nhóm thiazid, thuốc điều trị gout allopurinol, thuốc giảm đau chống viêm nhóm acetaminophen…do đó khi làm xét nghiệm này cần thông báo với bác sĩ các loại thuốc mà mình đang dùng.

Theo https://ysidakhoa.net