Phác đồ điều trị Lupus ban đỏ hệ thống

Phác đồ điều trị Lupus ban đỏ hệ thống

Bệnh lý Lupus ban đỏ hệ thống là một trong một số bệnh lý ảnh hưởng đến hệ miễn dịch của cơ thể người bệnh, vì vậy bệnh Lupus ban đỏ hệ thống cần được điều trị sớm và chính xác.

Lupus ban đỏ hệ thống là bệnh gì?

Y học Lâm sàng có giải thích về Lupus ban đỏ hệ thống như sau: Lupus ban đỏ hệ thống là bệnh lý của mô liên kết có tổn thương nhiều cơ quan do hệ thống miễn dịch của cơ thể bị rối loạn, đặc trưng bởi sự có mặt của kháng thể kháng nhân và nhiều tự kháng thể khác. Một vài cơ quan thường bị tổn thương bao gồm khớp, da, thận, tế bào máu, tim, phổi, thần kinh…

Lupus ban đỏ hệ thống là bệnh gì?

Phác đồ điều trị Lupus ban đỏ hệ thống

Phác đồ điều trị Lupus ban đỏ hệ thống tại website y sĩ đa khoa 2020 chỉ mang tính tham khảo!

Nguyên tắc chung

– Đánh giá mức độ nặng của bệnh

– Điều trị bao gồm: giai đoạn tấn công, củng cố và duy trì

– Cân nhắc cẩn thận giữa tác dụng mong muốn và tác dụng phụ của mỗi loại thuốc.

Điều trị cụ thể

– Thuốc kháng viêm không steroid: trong một số trường hợp Lupus kèm viêm đau khớp, sốt và viêm nhẹ một số màng tự nhiên nhưng không kèm tổn thương một số cơ quan lớn. Nên tránh dung ở một số bệnh nhân viêm thận đang hoạt động.

– hydroxychloroquine 200mg/ngày đáp ứng tốt với một số trường hợp có ban, nhạy cảm với ánh sáng, đau hoặc viêm khớp, biến chứng ở mắt rất hiếm (theo dõi: khám mắt 1 lần/năm).

– Liệu pháp glucocorticoid: sử dụng đường toàn thân

Chỉ định: Lupus ban đỏ có đe dọa tính mạng như có tổn thương thần kinh, giảm tiểu cầu, thiếu máu huyết tán hoặc lupus ban đỏ không đáp ứng với một số biện pháp điều trị bảo tồn

Liều sử dụng:

+ 1-2mg/kg đường uống. Khi bệnh kiểm soát tốt, giảm liều prednisolone 10% mỗi 7-10 ngày.
+ Sử dụng methylprednisolone đường tĩnh mạch 500mg mỗi 12 giờ trong 3-5 ngày được sử dụng trong một số trường hợp tổn thương thận tiến triển nhanh, tổn thương thần kinh nặng và giảm tiểu cầu nặng. Sau đó chuyển sang sử dụng corticoid bằng đường uống và giảm liều tương tự như trên.

– Liệu pháp sử dụng một số thuốc ức chế miễn dịch khác:

Chỉ định: Lupus ban đỏ thể nặng có khả năng đe dọa tính mạng như viêm cầu thận cấp nặng, có tổn thương thần kinh, giảm tiểu cầu và thiếu máu huyết tán hoặc lupus không đáp ứng với corticoid hoặc xuất hiện tác dụng phụ nặng của corticoid.

Liều sử dụng: có nhiều loại thuốc có thể sử dụng đơn độc hoặc phối hợp với nhau, hoặc với corticoid.

Liệu pháp sử dụng một số thuốc ức chế miễn dịch

+ cyclophosphamide: 0,5- 1g/m2 da, đường tĩnh mạch 3-4 tuần/ lần trong 6-7 tháng hoặc 1,0-5,0 mg/kg/ngày đường uống. Cần phối hợp với mesna (mercapto- ethanesulphonic acid) để dự phòng biến chứng tại bàng quang.
+ dapsone 100mg/ngày (ít sử dụng).
+azathioprine (2-2,5mg/kg/ngày), mycophenolate mofetil (500-1500mg), đây là nhóm thuốc hiện đang được ưa chuộng vì ít tác dụng phụ, hiệu quả cao, thích hợp với một số phụ nữ còn độ tuổi sinh đẻ, tuy nhiên giá thành tương đối cao.
+ methotrexate 7,5-20 mg/tuần.
+ Một số thuốc khác: leflunomide, liệu pháp hormone, thalidomide, truyền tĩnh mạch immunoglobulin liều cao…
+ Chế phẩm sinh học: rituximab (mab Thera) là thuốc ức chế tế bào B với liều mỗi năm một lần gồm 2 đợt mỗi đợt truyền 2 lần cách nhau 2 tuần với liều 500-1000mg/lần. Cần sàng lọc lao, viêm gan và một số bệnh nhiễm khuẩn nặng trước khi điều trị sinh học cho bệnh nhân lupus ban đỏ hệ thống.

Điều trị không sử dụng thuốc

Chủ yếu là đối với thể nhẹ, bao gồm: nghỉ ngơi, tránh tiếp xúc trực tiếp với ánh sáng, dự phòng nhiễm khuẩn, giáo dục bệnh nhân hiểu rõ về bệnh. Một số trường hợp tổn thương suy thận nặng có thể phải lọc máu hoặc ghép thận.

Nguồn tài liệu y khoa tham khảo và tổng hợp:

• “Chẩn đoán và điều trị những bệnh cơ xương khớp”, Nhà xuất bản y học   
• Khoa Cơ Xương Khớp, Bệnh viện Bạch Mai

Được các chuyên gia y tế tại Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur tổng hợp và chia sẻ kiến thức Y lâm sàng