Rối loạn lưỡng cực là gì? Nguyên nhân và phương pháp điều trị rối loạn lưỡng cực

Rối loạn lưỡng cực là một rối loạn tâm lý có thể gây ra những thay đổi tâm trạng dữ dội. Đôi khi người bệnh có thể cảm thấy cực kỳ phấn chấn, tràn đầy năng lượng, đây được gọi là giai đoạn hưng cảm.

• Thuốc kê đơn và thuốc không kê đơn
• Hướng dẫn dự phòng và xử trí bệnh thường gặp ở trẻ mùa nắng nóng
• Những lý do vì sao nước dừa tươi là lựa chọn hoàn hảo cho người ưa sức khỏe

Những lúc khác, người bệnh có thể cảm thấy “suy sụp”, buồn bã, thờ ơ hoặc vô vọng. Đây được gọi là giai đoạn trầm cảm. Có thể có cả triệu chứng hưng cảm và trầm cảm cùng lúc, đây được gọi là giai đoạn hỗn hợp. Cùng với sự thay đổi tâm trạng, rối loạn lưỡng cực gây ra những thay đổi trong hành vi, mức năng lượng và mức độ hoạt động. Rối loạn lưỡng cực từng được gọi bằng các tên khác, bao gồm hưng trầm cảm và rối loạn hưng-trầm cảm. Vậy đâu là nguyên nhân gây ra chứng rối loạn lưỡng cực, cách điều trị bệnh lý này như thế nào? Hãy cùng tìm hiểu qua bài viết sau được viết bởi giảng viên Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur.

Rối loạn lưỡng cực gây ra những thay đổi về tâm trạng và hành vi

Các loại rối loạn lưỡng cực?

Rối loạn lưỡng cực được chia thành 3 loại chính:

Rối loạn lưỡng cực 1

Theo giảng viên Tuyển sinh Cao đẳng Y Dược TPHCM việc liên quan đến các giai đoạn hưng cảm, kéo dài ít nhất 7 ngày hoặc các triệu chứng hưng cảm nghiêm trọng đến mức người bệnh cần được chăm sóc tại cơ sở y tế ngay lập tức. Các giai đoạn trầm cảm cũng phổ biến. Triệu chứng thường kéo dài ít nhất 2 tuần. Loại rối loạn lưỡng cực này cũng có thể liên quan đến các giai đoạn hỗn hợp.

Rối loạn lưỡng cực 2

Liên quan đến các giai đoạn trầm cảm. Nhưng thay vì những giai đoạn hưng cảm toàn diện, lại có những giai đoạn hưng cảm nhẹ. Chứng hưng cảm nhẹ là một dạng hưng cảm ít nghiêm trọng hơn.

Rối loạn khí sắc chu kỳ (Rối loạn lưỡng cực hỗn hợp)

Cũng liên quan đến các triệu chứng hưng cảm và trầm cảm, nhưng không nặng nề hoặc kéo dài như các giai đoạn hưng cảm hoặc trầm cảm. Các triệu chứng thường kéo dài ít nhất hai năm ở người lớn và một năm ở trẻ em và thanh thiếu niên.

Nguyên nhân gây ra rối loạn lưỡng cực?

Nguyên nhân chính xác của chứng rối loạn lưỡng cực vẫn chưa được xác định. Một số yếu tố có thể đóng một vai trò trong rối loạn. Chúng bao gồm di truyền học, cấu trúc, chức năng não bộ và môi trường sống.

Ai có nguy cơ mắc chứng rối loạn lưỡng cực cao hơn?

• Tiền sử gia đình có người mắc chứng rối loạn lưỡng cực.
• Trải qua chấn thương hoặc các sự kiện căng thẳng trong cuộc sống có thể làm tăng nguy cơ này nhiều hơn.

Các triệu chứng của rối loạn lưỡng cực?

Các triệu chứng của một giai đoạn hưng cảm có thể bao gồm:

• Cảm thấy rất vui, phấn chấn, năng động hơn bình thường
• Rất nóng nảy, dễ cáu gắt
• Nói nhanh, nói nhiều
• Cần ngủ ít hơn
• Cảm thấy bản thân quan trọng, tài năng hoặc mạnh mẽ một cách bất thường
• Làm những việc mạo hiểm thể hiện khả năng phán đoán kém, chẳng hạn như ăn và uống quá nhiều, tiêu hoặc cho nhiều tiền, hoặc quan hệ tình dục thiếu thận trọng.

Các triệu chứng của một giai đoạn trầm cảm có thể bao gồm:

• Cảm thấy rất buồn, vô vọng, hoặc vô giá trị
• Cảm thấy cô đơn hoặc cô lập bản thân khỏi những người khác
• Nói rất chậm, cảm giác như không có gì để nói, hoặc quên rất nhiều
• Có ít năng lượng
• Ngủ quá nhiều
• Ăn quá nhiều hoặc quá ít
• Thiếu hứng thú với các hoạt động thông thường và không thể làm những việc đơn giản
• Suy nghĩ về cái chết hoặc ý định tự tử

Giai đoạn trầm cảm ở người mắc chứng rối loạn lưỡng cực

Theo tin tức y dược các triệu chứng của một giai đoạn hỗn hợp bao gồm cả triệu chứng hưng cảm và trầm cảm cùng nhau. Ví dụ, người bệnh có thể cảm thấy rất buồn, trống rỗng hoặc vô vọng, đồng thời cảm thấy vô cùng tràn đầy năng lượng.

Một số người bị rối loạn lưỡng cực có thể có các triệu chứng nhẹ hơn. Ví dụ, có thể mắc chứng hưng cảm nhẹ thay vì hưng cảm. Với chứng hưng cảm nhẹ, người bệnh có thể cảm thấy rất tốt và thấy rằng mình có thể làm được rất nhiều việc. Người bệnh có thể không cảm thấy như bất cứ điều gì là sai, nhưng gia đình và bạn bè có thể nhận thấy sự thay đổi tâm trạng và thay đổi mức độ hoạt động. Sau hưng cảm nhẹ, người bệnh có thể bị trầm cảm nặng.

Các giai đoạn tâm trạng có thể kéo dài một hoặc hai tuần hoặc đôi khi lâu hơn. Trong một đợt, các triệu chứng thường xảy ra hàng ngày trong hầu hết thời gian trong ngày.

Phương pháp điều trị rối loạn lưỡng cực?

Việc điều trị có thể giúp ích cho nhiều người, kể cả những người mắc các dạng rối loạn lưỡng cực nghiêm trọng nhất. Các phương pháp điều trị chính cho rối loạn lưỡng cực bao gồm thuốc, liệu pháp tâm lý hoặc cả hai:

Thuốc có thể giúp kiểm soát các triệu chứng của rối loạn lưỡng cực. Người bệnh có thể cần thử nhiều loại thuốc khác nhau để tìm ra loại nào phù hợp nhất với mình. Một số người cần dùng nhiều hơn một loại thuốc. Điều quan trọng nhất là phải uống thuốc đều đặn. Không tự ý ngưng thuốc khi chưa có chỉ định của bác sĩ.

Tâm lý trị liệu có thể giúp người bênh nhận ra và thay đổi những cảm xúc, suy nghĩ và hành vi phiền toái. Cung cấp cho người bệnh và gia đình họ sự hỗ trợ, giáo dục, kỹ năng và chiến lược đối phó. Có một số loại trị liệu tâm lý khác nhau có thể giúp điều trị chứng rối loạn lưỡng cực.

Phương pháp tâm lý trị liệu cho người mắc chứng rối loạn lưỡng lực

Các phương pháp điều trị khác:

Liệu pháp sốc điện (ECT), một quy trình kích thích não có thể giúp làm giảm các triệu chứng. ECT thường được sử dụng nhất cho chứng rối loạn lưỡng cực nghiêm trọng không thuyên giảm với các phương pháp điều trị khác. Nó cũng có thể được sử dụng khi ai đó cần một phương pháp điều trị có tác dụng nhanh hơn thuốc. Đây có thể là khi một người có nguy cơ tự tử cao hoặc bị căng trương lực (không phản ứng).

Tập thể dục thường xuyên có thể giúp giảm trầm cảm, lo lắng và khó ngủ

Giữ một biểu đồ cuộc sống có thể giúp người bênh và bác sĩ theo dõi và điều trị chứng rối loạn lưỡng cực. Biểu đồ cuộc sống là bản ghi các triệu chứng tâm trạng hàng ngày, phương pháp điều trị, kiểu ngủ và các sự kiện trong cuộc sống của bệnh nhân.

Theo giảng viên Cao đẳng dược TPHCM việc điều trị lâu dài, liên tục có thể giúp kiểm soát các triệu chứng và cho phép người bệnh sống một cuộc sống khỏe mạnh, thành công.

XEM THÊM: YSIDAKHOA.NET