Các tế bào máu bao gồm tế bào hồng cầu, bạch cầu và tiểu cầu. Các tế bào hồng cầu vận chuyển oxy đến các cơ quan và mô của cơ thể. Rối loạn tế bào máu là tình trạng suy giảm chức năng và sự hình thành của một hay một số tế bào máu này.
Một số loại rối loạn tế bào máu thường gặp trên lâm sàng, được chuyên gia y tế Đỗ Thiện Lợi (Giảng viên Cao đẳng Y Dược TP.HCM, Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur TPHCM.) tổng hợp và chia sẻ qua bài viết sau đây!
Rối loạn tế bào bạch cầu
Các tế bào bạch cầu giúp bảo vệ cơ thể chống lại nhiễm trùng và các chất lạ. Rối loạn tế bào bạch cầu có thể ảnh hưởng đến phản ứng miễn dịch của cơ thể và khả năng chống nhiễm trùng của cơ thể. Những rối loạn này có thể ảnh hưởng đến cả người lớn và trẻ em.
Ung thư hạch
Ung thư hạch là một loại ung thư máu xảy ra trong hệ bạch huyết của cơ thể. Các tế bào bạch cầu thay đổi và phát triển ngoài tầm kiểm soát. Ung thư hạch Hodgkin và ung thư hạch không Hodgkin là hai loại ung thư hạch chính.
Bệnh bạch cầu
Bệnh bạch cầu là ung thư máu, trong đó các tế bào bạch cầu ác tính nhân lên bên trong tủy xương của cơ thể. Bệnh bạch cầu có thể là cấp tính hoặc mãn tính. Bệnh bạch cầu mãn tính tiến triển chậm hơn.
Hội chứng Myelodysplastic (MDS)
Chia sẻ tại Tin tức y dược, chuyên gia Đỗ Thiện Lợi cho biết: Hội chứng Myelodysplastic (MDS) là một tình trạng ảnh hưởng đến các tế bào bạch cầu trong tủy xương khi cơ thể tạo ra quá nhiều tế bào chưa trưởng thành. Các tế bào này nhân lên và lấn át các tế bào trưởng thành và khỏe mạnh. Hội chứng myelodysplastic có thể tiến triển chậm hoặc khá nhanh và có thể dẫn đến bệnh bạch cầu.
Rối loạn tiểu cầu
Tiểu cầu trong máu đóng vai trò quan trọng khi bạn có một vết cắt hoặc chấn thương. Nếu bạn có một rối loạn tiểu cầu, máu sẽ có một trong ba bất thường:
Không đủ tiểu cầu. Có quá ít tiểu cầu là khá nguy hiểm bởi vì ngay cả một vết thương nhỏ có thể gây mất máu nghiêm trọng.
Quá nhiều tiểu cầu. Nếu bạn có quá nhiều tiểu cầu trong máu, cục máu đông có thể hình thành và chặn một động mạch chính, gây ra đột quỵ hoặc đau tim.
Tiểu cầu không đông máu khi cần thiết. Đôi khi, tiểu cầu bị biến dạng không thể dính vào các tế bào máu khác hoặc thành mạch máu, do đó không thể đông máu đúng cách. Điều này cũng có thể dẫn đến mất máu nguy hiểm.
Rối loạn tiểu cầu chủ yếu là di truyền. Một số rối loạn này bao gồm:
Bệnh Von Willebrand
Bệnh Von Willebrand là bệnh di truyền phổ biến nhất. Nó được gây ra bởi sự thiếu hụt một loại protein giúp đông máu, được gọi là yếu tố von Willebrand (VWF).
Bệnh máu khó đông
Hemophilia là rối loạn đông máu phổ biến nhất. Nó xảy ra hầu như ở nam giới. Biến chứng nghiêm trọng nhất của bệnh máu khó đông là chảy máu quá nhiều và kéo dài. Chảy máu này có thể ở bên trong hoặc bên ngoài cơ thể. Chảy máu có thể bắt đầu mà không có lý do rõ ràng. Điều trị liên quan đến một loại hormone gọi là desmopressin đối với loại A nhẹ, có thể thúc đẩy giải phóng nhiều yếu tố đông máu giảm và truyền máu hoặc huyết tương cho loại B và C.
Tăng tiểu cầu nguyên phát
Tăng tiểu cầu nguyên phát là một rối loạn hiếm gặp có thể dẫn đến tăng đông máu. Điều này khiến bạn có nguy cơ cao bị đột quỵ hoặc đau tim. Rối loạn xảy ra khi tủy xương sản xuất quá nhiều tiểu cầu.
Rối loạn chức năng tiểu cầu
Chẩn đoán rối loạn tế bào máu
Chuyên gia y tế Đỗ Thiện Lợi (Giảng viên Cao đẳng Y Dược TP.HCM) cho biết, Khi thăm khám và chẩn đoán bệnh, bác sĩ có thể yêu cầu một số xét nghiệm, bao gồm công thức máu toàn phần để kiểm tra số loại tế bào máu. Bác sĩ cũng có thể yêu cầu sinh thiết tủy xương để xem có bất kỳ tế bào bất thường nào phát triển trong tủy không.
Điều trị cho rối loạn tế bào máu
Kế hoạch điều trị phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh, tuổi và tình trạng sức khỏe tổng thể của người bệnh. Bác sĩ có thể sử dụng kết hợp các phương pháp điều trị để giúp điều chỉnh rối loạn tế bào máu.
Thuốc
Một số lựa chọn liệu pháp dược lý bao gồm các loại thuốc như Nplate (romiplostim) để kích thích tủy xương tạo ra nhiều tiểu cầu hơn trong một rối loạn tiểu cầu. Đối với các rối loạn tế bào bạch cầu, kháng sinh có thể giúp chống lại nhiễm trùng. Bổ sung chế độ ăn uống như sắt và vitamin B-9 hoặc B-12 có thể điều trị thiếu máu do thiếu hụt. Vitamin B-9 còn được gọi là folate và vitamin B-12 còn được gọi là cobalamin.
Phẫu thuật
Cấy ghép tủy xương có thể sửa chữa hoặc thay thế tủy bị hư hỏng. Chúng liên quan đến việc chuyển các tế bào gốc, thường là từ một người hiến tặng, đến cơ thể của người bệnh để giúp tủy xương của họ bắt đầu sản xuất các tế bào máu bình thường. Truyền máu là một lựa chọn khác để giúp bạn thay thế các tế bào máu bị mất hoặc bị hư hỏng. Trong quá trình truyền máu, người bệnh nhận được máu khỏe mạnh từ người hiến.
Nguồn: ysidakhoa.net