Cần thận trọng khi sử dụng thuốc kháng sinh điều trị bệnh viêm phổi cho trẻ nhỏ

Nhiều bậc cha mẹ có thói quen sử dụng thuốc kháng sinh để điều trị bệnh viêm phổi cho con mình mà không được rằng nếu sử dụng sai cách sẽ mang đến hậu quả khôn lường.

• Bệnh án nội khoa viêm cầu thận cấp
• Bệnh án nội khoa hội chứng thận hư
• Bệnh án nội khoa cơn đau quặn thận do sỏi thận

Cần thận trọng khi sử dụng thuốc kháng sinh điều trị bệnh viêm phổi cho trẻ nhỏ

Viêm phổi là một bệnh khá phổ biến ở trẻ nhỏ và trẻ sơ sinh, diễn tiến từ viêm đường hô hấp. Khi trẻ bị viêm phổi có thể được điều trị tại nhà hoặc tại bệnh viện, nhưng hầu hết đều được sử dụng kháng sinh. Hãy cũng tìm hiểu về một số vấn đề hay bị phụ huynh hiểu sai về viêm phổi và việc sử dụng kháng sinh trong viêm phổi qua bài phỏng vấn bác sĩ Nguyễn Hữu Định – Giảng viên Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur.

Hỏi: Thưa bác sĩ, tôi nghe nói viêm phổi có nhiều nguyên nhân, có thể do vi khuẩn hoặc do siêu vi, tuy nhiên trong hầu hết các trường hợp trẻ đều được sử dụng kháng sinh. Xin bác sĩ giải thích giúp như vậy có đúng hay không?

Trả lời:

Viêm phổi ở trẻ em là một bệnh nội khoa nặng có thể dẫn tới tử vong nhưng nếu trẻ được chẩn đoán và điều trị kịp thời thì đa số sẽ khỏi bệnh và không để lại di chứng gì. Hiện nay, trong điều trị viêm phổi thì kháng sinh được xem là vũ khí lợi hại nhất.

Tất cả trẻ em bị viêm phổi đều cần được sử dụng kháng sinh mặc dù viêm phổi có thể là do vi khuẩn hoặc siêu vi. Có thể giải thích việc này như sau:

• Thứ nhất, việc phân biệt được viêm phổi do vi khuẩn hay siêu vi gặp rất nhiều khó khăn và hầu như không có biện pháp nào có thể phân biệt chính xác 100 % được.
• Thứ 2, viêm phổi có thể trở nặng và gây tử vong nhất là viêm phổi do vi khuẩn, cho nên không phải loay hoay tìm kiếm phân biệt giữa viêm phổi do vi khuẩn hay siêu vi và buộc phải sử dụng kháng sinh ngay.

Dấu hiệu trẻ mắc phải bệnh viêm phổi

Hỏi: Thưa bác sĩ, con tôi được chẩn đoán viêm phổi nhưng bé không có sốt cũng không có ho? Sao tình trạng của bé không nghiêm trọng mà lại được chẩn đoán viêm phổi nghe thấy nặng và nguy hiểm vậy bác sĩ?

Trả lời:

Với kinh nghiệm của một giảng viên đang công tác tại Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur, tôi xin trả lời rằng, viêm phổi có thể không có ho, đa số trẻ viêm phổi sẽ có sốt từ nhẹ đến cao, tuy nhiên cũng có trường hợp viêm phổi mà không có sốt như viêm phổi do Chlamydia chatromatis gặp ở trẻ em dưới 4 tháng tuổi, những trẻ em có hệ miễn dịch suy giảm không thể sốt nổi…

Viêm phổi cũng có thể không có ho, hầu hết các trường hợp viêm phổi đều có các triệu chứng ở đường hô hấp như ho, sổ mũi, khó thở, khò khè… nhưng cũng có những trường hợp bé chỉ sốt (sốt cao trên 39 độ), bạch cầu máu tăng rất cao nhưng bé không có ho hay các triệu chứng y học lâm sàng khác, khi chụp X quang sẽ thấy phổi bị viêm.

Hỏi: Thưa bác sĩ, con tôi bị nghi ngờ viêm phổi, bé được chỉ định làm các xét nghiệm máu và chụp X quang phổi, xin bác sĩ cho tôi biết khi bị nghi ngờ viêm phổi thì thường phải làm các xét nghiệm gì? Chỉ cần chụp X quang hay làm xét nghiệm máu thì có được hay không?

Trả lời:

Đối với việc chụp X quang phổi trong viêm phổi: Không cần chụp X quang cho tất cả trẻ bị viêm phổi mà bác sĩ chỉ chỉ định chụp X quang trong các trường hợp viêm phổi nặng, không thể chẩn đoán chính xác, khó phân biệt nguyên nhân khác, nghi ngờ có biến chứng… Các tổn thương trên phim X quang thường xuất hiện trễ và mất đi cũng trễ cho nên khi trẻ mới bắt đầu viêm phổi thì chụp X quang có thể không phát hiện được hoặc có khi bé đã hết viêm phổi nhưng cả tuần sau vẫn còn thấy tổn thương trên X quang. Độ chính xác của phim X quang còn phụ thuộc vào kỹ thuật chụp X quang của kỹ thuật viên và phụ thuộc vào trình độ đọc phim X quang của bác sĩ.

Trẻ mắc bệnh viêm phổi cần thăm khám kịp thời

Đối với xét nghiệm chỉ số bạch cầu trong máu, viêm phổi không nhất thiết phải có chỉ số bạch cầu tróng máu cao, đối với những trường hợp viêm phổi do siêu vi hay các vi khuẩn không điển hình thì bạch cầu trong máu ít khi tăng cao. Tuy nhiên có những trường hợp trẻ bị viêm phổi nhưng bạch cầu trong máu của trẻ lại giảm thì rất nguy hiểm vì lúc đó hệ miến dịch của bé đang gặp vấn đề.

Hỏi: Thưa bác sĩ, tôi nghe nói viêm phổi có nhiều loại như viêm phổi do ở trong bệnh viện hay do nguyên nhân từ nơi ở, các loại viêm phổi đó thì khác nhau như thế nào thưa bác sĩ?

Trả lời:

Viêm phổi bệnh viện là viêm phổi xuất hiện sau 48 giờ trẻ nằm viện, còn nếu như viêm phổi bên ngoài thì còn gọi là viêm phổi cộng đồng. Đối với viêm phổi cộng đồng có thể điều trị tại nhà nếu như không nặng, miễn là trẻ được tái khám mỗi ngày hoặc mỗi 2 ngày. Phân biệt viêm phổi bệnh viện và viêm phổi cộng đồng còn nhiều khái niệm liên quan và khá phức tạp, tuy nhiên các phụ huynh không nên quá quan tâm vấn đề này vì nó khá sâu về phần chuyên môn.

Nguồn: Ysidakhoa.net