Hội chứng ruột kích thích là gì?

Hội chứng ruột kích thích

Hội chứng ruột kích là tình trạng chức năng ruột bị rối loạn, tuy là một bệnh lành tính tuy nhiên nếu không được điều trị bệnh sẽ gây ảnh hưởng lớn đến sức khỏe của bệnh nhân

• Hội chứng Stockholm trong tâm lý học là gì?
• Hội chứng ống cổ tay là gì?
• Hội chứng giải phóng Cytokine trong cuộc chiến chống Covid-19

Hội chứng ruột kích thích là gì?

Hội chứng ruột kích thích là gì?

Bác sĩ đa khoa Nguyễn Anh Tú ( giảng viên Cao đẳng Y dược chính quy 2020 tại Trường Cao đẳng Y dược Pasteur) trả lời câu hỏi “Hội chứng ruột kích thích là gì?” như sau: Hội chứng ruột kích thích (hay IBS) là tình trạng chức năng ruột bị rối loạn, tái phát nhiều lần nhưng khi bệnh nhân đi khám và làm xét nghiệm không phát hiện được tổn thương về giải phẫu cũng như tổ chức sinh hóa ở ruột.

Đây là một bệnh đường ruột phổ biến với tỉ lệ mắc bệnh 5-20% dân số tùy vùng. Hội chứng ruột kích thích tuy lành tính, không gây nguy hiểm đến tính mạng nhưng ảnh hưởng nhiều tới chất lượng cuộc sống của bệnh nhân.

Nguyên nhân gây bệnh của hội chứng ruột kích thích là gì?

Cho đến nay, các bác sĩ chuyên khoa tiêu hoá cũng như các nghiên cứu vẫn chưa xác định được nguyên nhân chính xác gây nên hội chứng ruột kích thích. Tuy nhiên có nhiều yếu tố liên quan đến hội chứng này bao gồm:

• Căng thẳng thần kinh, stress do suy nghĩ, lo âu khiến một số triệu chứng bệnh xuất hiện hoặc nặng hơn.
• Hội chứng ruột kích thích có thể xuất hiện khi ăn một số loại thực phẩm, tùy thuộc cơ địa của mỗi người bệnh.
• Nhiễm khuẩn đường tiêu hóa.
• Tác dụng phụ do sử dụng kháng sinh.
• Thay đổi nồng độ hormon trong chu kỳ kinh nguyệt.
• Di truyền.

Triệu chứng của hội chứng ruột kích thích là gì?

Chia sẻ mục kiến thức y học lâm sàng, bác sĩ Tú (Trường Cao đẳng Y dược Pasteur) cho biết, triệu chứng thường gặp của bệnh có thể như sau:

• Đau bụng: Cơn đau không có đặc điểm rõ rệt cũng không có vị trí nhất định, có thể đau dọc khung đại tràng, thường đau nhiều hơn sau khi ăn, đôi khi đang trong bữa ăn, khi ăn thức ăn lạ hoặc để lâu ngày. Một số trường hợp cũng có thể đau do lạnh bụng. Cảm giác đau có thể trong 1-2 ngày hoặc kéo dài nhiều ngày, tái phát thường xuyên.
• Táo bón và tiêu chảy: biểu hiện phân táo kèm theo nhầy, phân không có lẫn máu (phân biệt với một số bệnh tiêu hóa khác).
• Bụng đầy hơi, nặng bụng.
• Đau đầu.
• Mất ngủ.
• Trung tiện nhiều, cảm giác đi chưa hết phân.
• Một số triệu chứng thường không đặc hiệu và thay đổi theo thời gian và phụ thuộc vào chế độ ăn uống.

Hội chứng ruột kích thích trên lâm sàng

Người nào có nguy cơ mắc hội chứng này?

• Một số người bệnh độ tuổi trung niên, dưới tuổi 45.
• Một số người bệnh thường xuyên bị trầm cảm, rối loạn lo âu hoặc trạng thái tinh thần không ổn định có nguy cơ mắc hội chứng ruột kích thích.
• Nữ giới có nguy cơ mắc hội chứng ruột kích thích cao hơn nam giới hai lần.
• Một số người bệnh có tiền sử gia đình thường mắc một số bệnh đường ruột.
• Hội chứng ruột kích thích ở trẻ em đang ngày càng phổ biến hiện nay do áp lực từ việc học tập, thi cử hoặc trầm cảm vì yếu tố gia đình, xã hội khiến trẻ dễ bị căng thẳng dẫn tới hội chứng ruột kích thích.

Biện pháp chẩn đoán hội chứng ruột kích thích     

Hội chứng ruột kích thích thường được chẩn đoán bằng phương pháp loại trừ vì một số triệu chứng không đặc hiệu. Bác sĩ tiến hành làm đầy đủ một số phương pháp thăm dò và xét nghiệm và kết luận. Một số xét nghiệm bao gồm:

• Xét nghiệm phân.
• Chụp khung đại tràng.
• Soi trực tràng và đại tràng.
• Sinh thiết trực tràng, đại tràng.

Điều trị hội chứng ruột kích thích

Để điều trị một số triệu chứng của hội chứng ruột kích thích, trên lâm sàng ta thường dùng một số loại thuốc sau (thông tin mang tính chất tham khảo):

• Giảm đau: Dùng thuốc chống co thắt cơ như Spasfon, Duspatalin, …
• Trị táo bón: Thuốc nhuận trường như Forlax, Duphalac, Tegaserod, …
• Trị tiêu chảy: Một số thuốc phổ biến như Smecta, Imodium, Actapulgite, …
• Chống sinh hơi: Dùng một số thuốc Meteospasmyl, Pepsane, …
• Thuốc an thần: Rotunda, Seduxen, Dogmatil,…
• Thuốc kháng sinh đường ruột: Vi khuẩn không đóng vai trò quan trọng trong hội chứng này nhưng có thể có tham gia, tạo nên vòng luẩn quẩn của bệnh. Tình trạng tiêu chảy và táo bón tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển, dẫn đến tiêu chảy nặng hơn và trướng bụng. Tùy thuộc vào mức độ bệnh có thể dùng một số loại thuốc khác nhau như Berberin, Ganidan, Biseptol, …

Hội chứng ruột kích thích cần làm gì?

Để trị khỏi hội chứng ruột kích thích cần lưu ý đặc biệt chế độ ăn uống và sinh hoạt. Không nên ăn một số thức ăn dễ gây dị ứng như tôm, cua, cá, hải sản hoặc một số thức ăn khó tiêu, dễ sinh hơi như khoai lang, …

Đa số người bệnh mắc hội chứng ruột kích thích thường bị thiếu lactase (enzym phân giải đường lactose) nên tránh một số loại thức ăn có chứa loại đường này. Đối với một số người bệnh có triệu chứng táo bón cần bổ sung thực phẩm chống táo bón, đối với một số người bệnh thường bị tiêu chảy có thể sử dụng một số thức ăn đặc dễ tiêu. Bệnh nhân nên lưu ý ăn chậm và không ăn quá no. Tốt nhất nên tập luyện đi đại tiện mỗi ngày một lần vào buổi sáng để ngăn ngừa táo bón.

Nguồn: Y sĩ đa khoa 2020 tổng hợp các hội chứng trong Y khoa 2020